Bir metreye kadar yükselen, çok yıllık otsu bir bitkidir.
Bol güneşli yerleri sever. Akarsu kenarlarında ve kumluklarda yetişir. Mavimsi
mor renkte salkım hâlinde çiçekler açar. Dökülen tohumlarıyla, ya da kökü Münüp
ekilerek çoğalır. Memleketimizde altı türü yetişmektedir.
Bitkinin toprak altındaki kökleri ve yeraltı dalları
Ekim-Kasım aylarında topraktan çıkarılır, yıkanarak iyice temizlenir, kalın
kısımlar soyularak parçalanır ve güneşte kurutulur, ince ince kıyılır, hava
almayan kaplarda paketlenir. Kullanılacağı zaman değirmende çekilerek tozu elde
edilir.
Meyan kökü nelere iyi geliyor?
Balgam söktürücü, mukoza koruyucu, antiseptik, böbreküstü
bezlerini etkileyici, kramp çözücü, müshil etkisi bulunan Meyankökü ;
İç salgı sistemini (endokrin sistem) etkileyebilen
bitkiler sınıfına dahildir. Bitkinin içerdiği glikozitler, yapılarına göre,
bedenin doğal steroit hormonlarına benzerlik gösterirler. İç salgı sistemi
bölümünde bu maddenin işlevlerine değinmiştik. Meyan kökünün böbreküstü bezi
problemlerine, örneğin Addison hastalığına(bir böbreküstü bezi yetmezliği)
karşı görülen olumlu etkisi, onun bu konudaki etkinliğinin belirgin bir kanıtı
olarak kabul edilir.
Meyan kökü ayrıca,
v Tüm
öksürüklere ve bronşiyal hastalıklara karşı da başarıyla kullanılabilir.
v Tıp
tarafından mide ülseri tedavisinde kullanıldığı gibi, geleneksel tıpta da meyan
kökü, mide mukoza iltihabına ve mide ülserine ve kabızlığa karşı kullanılır.
v Ayrıca,
kramp çözücü etkisi de unutulmamalıdır.
v Meyan kökü
dünyada biyolojik olarak en aktif olan bitkilerden biridir. Örneğin Meyan kökü
bir magnezyum ve silisyum kaynağıdır.
v Meyan kökü,
mideyle ilgili sağlık problemlerinde son derece etkilidir. İçerdiği
glisirutenik asid (GLA), deglisirine meyan kökü (DGL) ve karbenoksolen sodyum
(CS) maddeleri, bilinen en etkili anti-ülser ilaçlarındandır.
v Meyan kökü
ayrıca cilt problemlerine de iyi gelir. Meyan kökü tüketimi ciltte oluşan
aknelerin tedavisinde etkilidir.
v Meyan kökü,
ateş düşürücü özelliğinin yanı sıra, karaciğerin toksin maddeleri süzmesinde de
yardımcıdır. Hepatit, siroz gibi karaciğer hastalıklarının tedavisinde meyan
kökünde bulunan GLA'nın detoksifian etkisi kanıtlanmıştır. Bitkinin göğüs yumuşatıcı,
öksürük kesici özellikleri de vardır. Mide hastalıklarında, özellikle gastritte
de son derece yararlıdır.
v Meyan kökü
eczacılıkta toz halinde, hapların hazırlanmasında şekil vermede kullanılır.
Ayrıca taze veya kuru köklerinin kaynar su ile karıştırılması ve sonra alçak
basınçta yoğunlaştırılması suretiyle meyan balı elde edilir. Meyan balındaki
glisirrizin miktarı daha fazladır. Meyan kökü, piyasada toz veya kalıplar
halinde bulunur. Parlak siyah renkli, tatlı lezzetlidir. Suda kolaylıkla erir.
Meyan kökünün su ile birleştirilmesi sonucunda elde edilen karışıma ise meyan
şerbeti denir. Koyu esmer renkli ve tatlı lezzetli, göğüs yumuşatıcı, öksürük
kesici ve serinletici özellikte olan bu şerbet daha çok Güneydoğu Anadolu
bölgesinde elde edilir ve kullanılır.
Meyankökünün kullanım şekillerinden bazıları:
v Mide ve
Onikiparmak ülserini, mide yanmasını, ince ve kalın bağırsak iltihabını
gidericidir.
v İştah
açıcıdır, hazmı kolaylaştırır.
v Karın
ağrılarını geçirir.
v Boğaz
ağrılarına iyi gelir.
v Göğsü
yumuşatır, balgam söktürür.
v Ateş düşürür.
v Rahatlatıcı
ve yatıştırıcıdır, bedeni güçlendirir.
Bronşit, öksürük ve peklikte çok fayda verir.
v İdrar
söktürücüdür.
v Ses
kısıklığına iyi gelir.
v Egzamaya iyi gelir.
Bir çay kaşığı ince kıyılmış meyan kökü, bir bardak soğuk
suya eklenir, hafif ısıda kaynama derecesine kadar ısıtılır, üstü kapalı olarak
10-15 dakika hafif ısıda kaynatılır ve süzülür. Yemeklerden sonra 1 bardak
olmak üzere, günde 2-3 bardak taze demlenmiş çay içilir.
SARS Hastalığına Karşı "Meyan Kökü"
Dünya geçtiğimiz yıl içinde SARS'la tanıştı. Bilim
adamları bu hastalığı yenecek antikorlar geliştirmeye çalışırlarken, geçtiğimiz
günlerde SARS'ın çözümünün doğada bulunduğu açıklandı. Alman virologlar, meyan
kökünden elde edilen bir maddenin, SARS'a karşı kullanılan ribavirin
maddesinden çok daha etkili olduğunu kaydettiler.
The Lancet dergisinde yayımlanan habere göre, Frankfurt
Üniversitesi'nin kliniğinde görevli virologlar, meyan kökünden elde edilen ve
HIV-1 (AIDS virüsü) ve Hepatit C virüsüne karşı başarıyla kullanılan glisirizin
maddesinin, laboratuvar ortamında SARS virüsünün çoğalmasını engellediğini
açıkladılar. Meyan kökünün özünün etkinliği SARS koronavirüsü tarafından
enfeksiyona uğramış maymun hücreleri üzerinde de test edildi.
Prof. Prakash Chandra, kullanılan ribavirin maddesinin
toksik etkisine dikkat çekerek, glisirizin maddesinin yüksek konsantrasyona
rağmen yan etkisinin çok az olduğunu, uzun dönem araştırmalarının yapıldığını,
bu maddenin ucuz olduğunu ve zehirli olmadığını belirtti. Meyan kökündeki bu
madde, yüksek dozda kullanıldığında SARS virüsünün üremesini tamamen
durduruyor. Bu bitki, virüsün, enfeksiyona yol açan hücrelere bağlanmasını
zorlaştırarak üremesini engelliyor.
Meyankökü ile ilgili dikkat edilmesi gerekenler;
Önerilen dozajlara uymak kaydıyla, tedavi kürleri 4-5
haftayı aşmamalıdır. Aksi halde, eklemlerde ve yüzde ödemler oluşabilir;
dışkılanan sodyum miktarı azalır ve potasyum miktarı artar. Uygulanan tedavi
süresince, örneğin muz ve kuru kayısı gibi potasyum açısından zengin olan
besinlerin tüketilmesi doğru olur.
Kaynak: http://tabiattangelensaglik.blogspot.com.tr/search/label/Meyan%20K%C3%B6k%C3%BC
Kaynak: http://tabiattangelensaglik.blogspot.com.tr/search/label/Meyan%20K%C3%B6k%C3%BC
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder